Deze column verscheen eerder in LoopbaanVisie 2024-1 over de praktijk.
Eén van de leukste aspecten van loopbaancoaching vind ik het enorme verschil tussen mijn klanten. Van magazijnmedewerker tot productieleider, van zzp’er tot vicepresident van een international, van een net afgestudeerde chemicus tot een hoogleraar.
Ze willen allemaal iets veranderen aan hun werksituatie, al dan niet gedwongen. Of, zoals de net afgestudeerde chemicus, aan een eerste baan beginnen. Maar hoe? In principe hanteer ik steeds dezelfde werkwijze: waar ben je goed in, wat zijn de bijbehorende valkuilen, wat wil je en hoe bereik je dat. Maar soms gooit een klant dit volledig overhoop.
Dat is bijvoorbeeld het geval met de chemicus: door de coronatijd heeft hij geen netwerk opgebouwd en hij was er al niet goed in. Hij weet wat hij wil: R&D (research and development) bij een groot bedrijf. Dat is een logische stap en ik verwacht weinig problemen. We beginnen met ‘waar ben je goed in’ en parallel daaraan verbreden we zijn netwerk door te kijken of dat echt alleen bestaat uit drie vrienden en zijn familie. Studiegenoten? Nee, die zaten ook thuis. Clubjes? Nee, niet leuk. Zijn sollicitatiebrieven en cv zijn inmiddels goed genoeg om uitgenodigd te worden. Maar het wordt geen baan. Ik merk dat hij niet geleerd heeft zich te verdiepen in anderen en daar ook geen belangstelling voor lijkt te hebben. De valkuilen van zijn kwaliteiten vindt hij niet interessant. Hij is gewoon slim, hij denkt nou eenmaal snel en is dus snel verveeld. Gesprekstechnieken, luistervaardigheden, verkoopvaardigheden? Ik zie hem op zijn horloge kijken als ik erover begin. Volgende week hebben we een tussentijdse evaluatie. Ik ben benieuwd of hij door wil gaan.
Eigenlijk heeft iedere klant wel iets wat mijn schema in de war maakt. De hoogleraar wordt door haar leidinggevende gepest. Gelukkig ben ik ook psycholoog en bezig met een promotietraject over leiderschap en kwetsbaarheid. Op die manier kan ik naar haar luisteren en met haar meedenken. Zij ziet haar valkuilen haarscherp: misschien iets te integer en te naïef, in ieder geval geen bedreiging. Daar wordt misbruik van gemaakt.
Soms heb ik te doen met mijn klanten. Ze worstelen en laten mij hun worsteling zien. Meestal kan ik ze wel op weg helpen, maar een enkele klant besluit halverwege te stoppen. Dat doet zeer. Daar worstel ik dan weer mee.
Joke Tacoma is psycholoog en loopbaancoach. Haar specialisme is mensen met een technische achtergrond. www.tacomacoaching.nl
