Panta rhei kai ouden menei. Deze woorden van Heraclitus leerde ik ooit op school, in een van de eerste lessen Grieks. Achteraf besef ik dat we wel de woorden leerden, maar niet de betekenis in het dagelijks leven. Nu, zoveel jaren later, zit dat zinnetje in mijn geheugen gemetseld maar besef ik vooral hoe de wereld – en dus de arbeidsmarkt – veranderd is. Daar zitten we dagelijks middenin.
Door eigen ervaring realiseer ik me hoe moeilijk de arbeidsmarkt is voor mensen met een beperking. Zelf worstel ik met hoortoestellen en solo-apparatuur om ook in vergaderingen mensen te kunnen verstaan. Dat kost moeite en is zeer vermoeiend. Binnenkort ga ik een hoortoestel proberen dat is uitgerust met AI, de nieuwste uitvinding die het mogelijk zou maken om gewoon mee te kunnen doen, ook als je slechthorend bent. Als ik tenminste met die apparatuur kan omgaan, en daar twijfel ik best aan omdat ik weinig gevoel heb voor techniek.
Een aantal jaren geleden – toen ik zelf nog geen gehoorbeperkingen had – kreeg ik een cliënt die doof was en een gebarentolk meebracht naar onze gesprekken. De tolk zat tussen ons in en vertaalde mijn woorden in gebarentaal naar de cliënt en zette de gebaren van de cliënt om in woorden naar mij toe. Ik merkte hoe moeilijk het was om me afwisselend te concentreren op de tolk en op onze cliënt. Die cliënt was een hoogopgeleide jonge vrouw, ze had een zware academische studie afgerond. Op haar werkplek vond men het blijkbaar moeilijk om samen te werken en nu zocht ze een andere baan. Dat is gelukt, ze vond een werkplek waar men blij met haar was en waar het werk aansloot op haar opleiding en interesse. Waar de manager en de collega’s bereid waren tijd en energie te steken in de nodige aanpassingen.
Via sociale media ben ik er achter gekomen dat er allerlei begeleidingstrajecten zijn voor mensen die in hun werksituatie problemen hebben doordat ze niet goed kunnen horen. Die ondanks hun hoortoestellen niet alles kunnen verstaan en zich daardoor onzeker of ongelukkig voelen in hun werk. Communicatieproblemen hebben met collega’s. Ik ontdekte coaches die gespecialiseerd zijn (soms doordat ze zelf ook slechthorend zijn) in het omgaan met dit soort problemen. Die ook weten wat de werkgever kan doen om de werkomgeving te verbeteren. En wat de slechthorende zelf anders kan doen in de communicatie met collega’s en werkgevers.
Nu de pensioenleeftijd steeds verder wordt opgerekt komen er meer mensen met de onzichtbare beperking van slechthorendheid binnen onze gezichtskring. Niet alleen als cliënt, maar ook als collega. De arbeidsmarkt houdt daar weinig rekening mee. Laten we dat als loopbaanprofessional wel doen.
Els Ackerman heeft een praktijk voor loopbaanadvies en coaching en is lid van Noloc kennisprofessionals. www.elsackerman.nl
