Vakantie is meer dan alleen ontspanning: het speelt een essentiële rol in persoonlijke ontwikkeling, welzijn en relaties. Dat blijkt uit inzichten van drie wetenschappers van de Radboud Universiteit.
Zelfbewuste keuzes maken over vakantie essentieel
Beatrice van der Heijden, hoogleraar Strategisch Human Resource Management, benadrukt dat vakantie waardevol is voor reflectie en loopbaanontwikkeling. Het helpt werknemers anticiperen op toekomstige arbeidsmarkteisen en hun inzetbaarheid versterken. “Het allerbelangrijkste van vakantie is dat je niet geprogrammeerd bent,” stelt ze. Zelfbewuste keuzes maken over hoe je je vakantie invult, is volgens haar essentieel. “Wil je twee weken helemaal niets doen, uitslapen en lummelen? Plan het voor jezelf, doe het bewust, en laat je niet van de wijs brengen door wat anderen graag in hun vakantie doen. Als je juist oplaadt van meer intensieve reisprogramma’s en work-outs, ook helemaal prima. Het gaat erom dat je doet waar jij op dat moment blij van wordt.”
Kies een vakantie die bij je past
Esther Kluwer, bijzonder hoogleraar duurzame relaties en welzijn, wijst op het positieve effect van vakantie op stressreductie en relatiekwaliteit. “Het is de tijd om bij te komen, te ontspannen en te reflecteren. Bekend is dat het stressniveau omlaaggaat, wat goed is voor relaties, ook binnen gezinnen. Samen nieuwe dingen doen heeft bovendien een positief effect op de relatiekwaliteit.” Ze pleit voor vakanties die passen bij iemands persoonlijke voorkeuren, of dat nu routine of avontuur is. “Een kwalitatief goede vakantie betekent echt uitrusten en ontspannen in een prettige omgeving,” aldus Kluwer. Ze heeft nog wel een praktische tip voor de start van de vakantie: “Prop de laatste werkweek niet vol. En ga niet meteen de dag na je laatste werkdag op reis. Rust eerst uit, zodat je straks fit door de drukte in bijvoorbeeld Parijs kunt rijden. Want als je vervolgens totaal gestrest de vakantie ingaat, kun je niet verwachten dat het meteen leuk is.”
Doe vooral dingen waar je normaal niet aan toekomt
Sabine Geurts, hoogleraar Arbeids- en Organisatiepsychologie, richt zich op studenten. Ze adviseert hen om afstand te nemen van hun studieomgeving om beter te herstellen van stress. Zelfs een verblijf bij ouders of een festivalbezoek kan al helpen. “Om beter los te komen van de studiestress, is het goed om even weg te zijn van de plek waar je studeert. Daarnaast is de vakantie dé tijd om dingen te doen waar je normaal niet aan toekomt. Zoals je nieuwe camera testen of vrijwilligerswerk doen. Dat mag best studiegerelateerd zijn, zolang je maar zelf hiervoor kiest en het uit intrinsieke motivatie gebeurt.” Daarnaast raadt ze aan om tijdens de vakantie ook licht vooruit te kijken naar het nieuwe studiejaar, voor een soepele overgang.
Advies
De onderzoekers zijn het eens: vakantie is geen luxe, maar een noodzakelijke investering in gezondheid, relaties en professionele groei. (bronnen: Radboud Universiteit, NRIT)